Zdania okolicznikowe przyczyny (Kausalsätze)

Zdania okolicznikowe przyczyny (der Kausalsatz) to zdania, w których podajemy przyczynę, powód lub motyw.

Odpowiadają one na pytania:
– aus welchem Grund? – z jakiego powodu?
– warum? – dlaczego?
– weshalb? – dlaczego?
– weswegen? – dlaczego?
– wieso? – dlaczego?
– wozu? – po co?

Aus welchem Grund treibst du Sport? – Z jakiego powodu uprawiasz sport?
Wieso trägst du nur schwarze Kleidung? – Dlaczego nosisz tylko czarne ubrania?
Wozu fahrt ihr schon wieder ins Einkaufszentrum? – Po co jedziecie znowu do galerii?

Aby odpowiedzieć na tego typu pytania będziesz potrzebował odpowiedniego spójnika. W przypadku spójników, które znajdziesz w dalejszej części używać będziesz dwóch szyków zdania: prostego lub końcowego.

Skoro już wiesz, jak poprawnie budować zdania przejdźmy do spójników, dzięki którym możesz wyrazić powód.

denn – ponieważ (szyk prosty)
Warum fühlst du dich erschöpft? – Dlaczego czujesz się wyczerpany?
Ich fühle mich erschöpft, denn ich arbeitete neulich viel. – Czuję się wyczerpany, bo ostatnio dużo pracowałem.
Ich werde nächsten Monat in eine größere Stadt umziehen, denn ich möchte die Umgebung wechseln. – Przeprowadzam się w przyszłym miesiącu do większego miasta, ponieważ chcę zmienić otoczenie.
Przejdźmy teraz do spójników „weil” oraz „da”. Teoretycznie mają one takie samo znaczenie, jednak istnieje pomiędzy nimi drobna różnica w użyciu.
weil – ponieważ, bo (szyk końcowy)
Spójnik ten występuje po zdaniu głównym i wprowadza zdanie poboczne. Używamy go w momencie, gdy mówimy o czymś po raz pierwszy lub powód nie jest znany rozmówcy.

Ich muss unser Treffen absagen, weil ich krank bin. – Muszę odwołać nasze spotkanie, ponieważ jestem chory.

Ich komme später nach Hause, weil ich im Stau stehe. – Wrócę później do domu, bo stoję w korku.

Aus welchem Grund schriebst du dich für die nächste Schulung ein? – Z jakiego powodu zapisałeś się na kolejne szkolenie?
Ich schrieb mich für die nächste Schulung ein, weil ich meine Fähigkeiten weiterentwickeln will. – Zapisałem się na kolejne szkolenie, ponieważ chcę rozwijać moje umiejętności.
Tip!
Zdania z „weil” mogą również występować bez zdania głównego.

Wieso hast du die ganze Schokolade gegessen? – Dlaczego zjadłeś całą czekoladę?
Weil sie gut war! – Bo była dobra.

da – ponieważ, bo, jako że (szyk końcowy)

Zdania ze spójnikiem „da” występuję najczęściej przed zdaniem głównym. „Da” używamy, gdy powód jest na ogół oczywisty lub wcześniej został wspomniany.
Zwróć uwagę, w którym miejscu znajdują się czasowniki!

Da ich gesund sein will, treibe ich Sport und ernähre mich gesund. – Ponieważ chcę być zdrowa, uprawiam sport i zdrowo się odżywiam.

Da ich viele Länder besuchen möchte, lerne ich Fremdsprachen. – Jako że chcę odwiedzić wiele krajów, uczę się języków obcych.

Warum frühstückst du nicht? – Dlaczego nie jesz śniadania?
Da ich schon spät dran bin! – Bo jestem spóźniona.

W języku niemieckim występuje jeszcze jeden spójnik, o którym nie dowiesz się z większości materiałów dostępnych na rynku i jest nim:

zumal – ponieważ; szczególnie, że; zwłaszcza, że (szyk końcowy)

Es ist schwer für mich, eine Arbeit zu finden, zumal ich keine Erfahrung habe. – Jest mi ciężko znaleźć pracę, zwłaszcza że nie mam doświadczenia.
Ihr solltet euch nicht zu früh freuen, zumal die schwierigste Aufgabe noch auf euch wartet. – Nie powinniście cieszyć się zbyt szybko, zwłaszcza że najtrudniejsze zadanie wciąż na was czeka.

Zadanie dla Ciebie!
Odpowiedz w komentarzy po niemiecku „Warum lernst du Deutsch”. W swojej wypowiedzi postaraj się użyć wyżej wymienionych spójników.